Recensie in Trouw:
Op 1 december 2012 schreef Janita Monna over de bundel in Trouw:
Een stukje zeep, een kasboek. Jos Versteegen ruimt het huis van zijn ouders op.
Vader en moeder zijn overleden. In de badkamer ligt nog een stukje zeep. Het is plat geworden, als een 'tong', door veelvuldig gebruik. Onaanzienlijk en met grijze barsten ligt het in een plastic bakje. Bij het verdelen van de erfenis liet niemand zijn oog vallen op dat broze stukje 'Palmolive': 'Zeep, soms met barstjes, erf je niet, / daar branden ovens voor.' Maar dichter Jos Versteegen heeft het, voor het in de vuilverbrandingsoven belandde, toch gezien. En dankzij die zeep zag hij ook zijn ouders weer even, 's ochtends vroeg, 'wanneer het raam nog donker was' en 'schuimbelletjes, half weggegleden' verraadden dat ze zich net gewassen hadden.
Het gedicht is te lezen in de recentelijk verschenen bundel 'Een huis verlaten'. Al eerder schreef Versteegen over zijn ouders: 'Slapen bij een warme man' (2008) was het portret van zijn moeder, een zelfstandige boerenvrouw die, oud geworden, langzaam aftakelt in een verzorgingstehuis. De opvolger 'Zijn overhemden op jouw huid' (2010) beschreef herinneringen aan een jeugd op het platteland. 'Een huis verlaten' is het sluitstuk van dit drieluik en houdt de herinnering aan vader en moeder levend aan de hand van allerhande onooglijke voorwerpen uit hun nalatenschap. Spullen die een even vanzelfsprekende als onnadrukkelijke plaats hadden in hun dagelijks leven. Zoals afwashandschoenen, 'dweiltjes en natte doeken' die moeder gebruikte 'om vensterbanken [mee] af te nemen', het Lourdesflesje (Maria met een dopje, souvenir uit het bedevaartsoord), een oud kasboek, en de portemonnee waarin vader het geld stopte nadat 'de prijs / van het verbaasde paard of kalf / met handenklap was vastgesteld'.
Het zijn tedere, kleine herinneringen aan momenten zo alledaags dat ze maar al te makkelijk vergeten worden. Er rijst een beeld op van gelovige ouders, van een huisvrouw met 'werkmanshanden' en een hardwerkende boer, die ook van een borrel en een middagje kaartspelen hield. In de verte doet 'Een huis verlaten' denken aan de roman 'Gesloten huis' (1994) van Nicolaas Matsier, waarin de schrijver het huis van zijn overleden moeder leegruimt. Zachtmoedig is Versteegen ook in zijn kalme, fluisterende taal. Hij heeft geen grote woorden of excentrieke beelden nodig om zijn ouders dichtbij te houden: hergebruik van een versleten handdoek volstaat, of het dragen van de trouwring van zijn vader, 'zes gram, met krassen van zijn werk'.
Recensie Gooi- en Eemlander
Dit schreef de Gooi- en Eemlander op 8 november 2012 over de bundel:
'Met liefde tekent Versteegen zijn moeder in huishoudelijke voorwerpen. De vader is een sterkere figuur, als een winnaar die kaarten op tafel smijt en sigaretten uitdrukt. Een man die zijn liefde voor zijn kinderen in zijn kasboek optekent. Tot slot neemt de zoon zijn plaats in door zijn trouwring om zijn vinger te schuiven.'
Schrijfster Rascha Peper over de bundel:
'Een huis verlaten is verreweg de mooiste dichtbundel die ik het afgelopen halfjaar onder ogen heb gekregen. Al die onaanzienlijke, maar herkenbare overblijfselen uit het ouderlijk huis zo ingetogen en subtiel beschreven. Het stukje Palmolive-zeep, "een smalle tong, grijze barstjes in de lengte", de portemonnee, de strijkbout, de leunstoel, de trouwring van de vader, "zes gram, met krassen van zijn werk", ze getuigen allemaal van een sober, werkzaam leven, waarin veel veertigers en vijftigers het leven van hun ouders en grootouders zullen herkennen. Grote woorden, gezochte poëtische vondsten zouden bij dit onderwerp niet passen en die worden dan ook vermeden. De toon blijft, zoals altijd bij Jos Versteegen, licht en nuchter, maar evocatief. Bij het laatste gedicht in de bundel, "Laatste wens", waarin de dichter wenst dat de kleine overblijfselen uit het ouderlijk huis hemzelf in zijn kist zullen flankeren ("het is misschien niet toegestaan, maar...") gingen de rillingen door me heen en kreeg ik de tranen in mijn ogen. Een huis zo weten te behouden als in deze kleine bundel Een huis verlaten, het is razend knap.'
Recensie Meander Magazine
Op 8 oktober publiceerde Meander Magazine een recensie. Lees verder
Recensie Limburgs Dagblad
Op 25 september 2012 publiceerde Koen Eykhout deze bespreking in het Limburgs Dagblad:
'Het is al eerder gedaan, schrijvers die na het overlijden van hun ouders via de spullen van vader en moeder schrijven over hen, maar Jos Versteegen doet dat in zijn dichtbundel Een huis verlaten in een heel eigen idioom en met een heel eigen stem. De gedichten, sommige stonden al in De Revisor en Hollands Maandblad, vertrekken vanuit dingen. Zeepje, horloge, epileertangetje, afwashandschoen, portemonnee: allemaal dingen waar huidschilfers van vader of moeder misschien nog aan vastzitten. Of haartjes die als 'kleine insectjes' uit de huid omhoog kropen en nu zitten tussen de schakels van het stalen Fixoflex-polshorloge. Het is echter vooral de stem die de gedichten hun kracht geeft. Een stem voor bij een ritueel. Iets sacraals. Offerande of consecratie. De dood die eruit moet. Gedichten om bij je te hebben.'
Recensie Hanta
Op hanta.nl verscheen een recensie. Lees verder
Recensie poëzietijdschrift Awater
In het poëzietijdschrift Awater (najaar 2012) schreef Edwin Fagel:
'In zijn eerdere bundels leerden we Jos Versteegen al kennen als een zachtmoedige, melancholische dichter en in dat opzicht is zijn nieuwe, derde bundel een logisch vervolg: Een huis verlaten. Dit sluitstuk van de trilogie over de ouders van de dichter biedt precies wat de titel belooft: het beschrijft het ouderlijk huis aan de hand van objecten. De gedichten zijn kennelijk geschreven naar aanleiding van het leeghalen van het huis na het overlijden van de ouders. Aan de hand van de objecten worden de ouders, als de gebruikers van de objecten, beschreven. Versteegen heeft oog voor detail en weet zijn observaties zonder al te veel poëtische opsmuk lading mee te geven. Dat ziet er dan bijvoorbeeld zo uit:
Er is een ligfauteuil op wieltjes
die naast de oliekachel staat,
daar zit hij na het warme eten.
De rugleuning naar achteren,
de voeten op het voetenbankje
dat uit de voorkant van de stoel
naar boven draait. Daar ligt hij na
de pudding en de sigaret,
met bruine sokken, broekknoop los.
Bekijk de dichtbundel Een huis verlaten. Lees verder